Ennatuurlijk optimaliseert warmtemeting met datagestuurde oplossing van Kamstrup

In 2021 zijn het Nederlandse warmte- en koudebedrijf Ennatuurlijk en Kamstrup een gezamenlijke samenwerking gestart om het warmtenetwerk van Ennatuurlijk te upgraden naar een duurzamere oplossing. Dit omvatte 90.000 intelligente meterssamen met de LinkIQ® communicatie-infrastructuur, READy software voor afstandsuitlezing, datahosting, softwareonderhoud en ondersteuning.  

Het initiatief is ontstaan door de plannen van de overheid om in 2050 CO2-neutraal te zijn.Dit betekent dat warmteleveranciers vanaf januari 2027 hun klanten maandelijks een overzicht van hun energieverbruik moeten kunnen leveren. Bij Ennatuurlijk zagen ze de aanstaande veranderingen als een kans om niet alleen aan de nieuwe eisen te voldoen, maar ook om hun meetprocessen en bedrijfsvoering volledig te optimaliseren.

Zoals Lotte Pleging, Team Manager Data Collection bij Ennatuurlijk, uitlegt: "We willen niet alleen duurzamer zijn, maar ook een energievoorziening hebben die klaar is voor de toekomst. In het verleden hadden we een onuitputtelijke hoeveelheid warmte die we eenvoudig konden rondpompen. Dat is tegenwoordig niet langer het geval. We moeten slimmer omgaan met ons energiegebruik.” 

Hoewel veel bedrijven kiezen voor meters met externe communicatie via gateways van derden, zag Ennatuurlijk meters met geïntegreerde communicatiemodules als beste investering.

"We hebben alle investeringen die nodig zijn voor het installeren van externe gateways doorgerekend en ontdekten dat op 30.000 van de in totaal 90.000 meetpunten nieuwe stroomaansluitingen nodig zouden zijn,” vertelt Thomas Toussaint, District Heating Asset Manager bij Ennatuurlijk.

Daarnaast zagen Toussaint en zijn collega's ook grote risico's in dit type meetoplossing omdat het meer betrokken partijen vereist dan nodig is. Te veel partijen bemoeilijken het proces, en als het gaat om het snel oplossen van technische problemen, geeft Ennatuurlijk duidelijk de voorkeur aan heldere verantwoordelijkheden en snelle besluitvorming.

"Met gateways van derden krijg je te maken met een netwerk van verschillende elementen van verschillende partijen die moeten samenwerken. Als je een probleem hebt, kunnen alle betrokkenen naar elkaar wijzen en wordt je van het kastje naar de muur gestuurd om de oorzaak van het probleem te achterhalen. Voor je het weet heb je duizenden euro's verspild aan verwarring," legt Toussaint uit.

"Met geïntegreerde communicatiemodules neem je veel van de risico's en extra kosten weg en wordt alles een stuk eenvoudiger.” 

Betrouwbare data van ijzersterke meters  

Aan het begin van het project onderzocht Ennatuurlijk alle relevante oplossingen die op de markt beschikbaar waren. Omdat Ennatuurlijk al meer dan 30 jaar samenwerkt met Kamstrup, zou het voor de hand liggen om opnieuw op Kamstrup te vertrouwen. Toch wilde Ennatuurlijk, vastberaden om het maximale uit hun ambitieuze project te halen, zorgvuldig afwegen of alle voor- en nadelen waren bekeken voordat ze een definitieve beslissing namen.

"Toen we met ons project voor slimme meters begonnen, hebben we de beschikbare opties op de markt onderzocht om te bepalen of Kamstrup nog steeds de juiste keuze was," zegt Thomas Toussaint. "De data moeten rotsvast zijn. Je kunt een snelweg van perfecte datastromen aanleggen, maar als de data niet betrouwbaar is, is het in feite waardeloos.”

Hoewel Kamstrup een hoge succesratio belooft bij meterinstallaties in één keer, was Ennatuurlijk benieuwd naar hoe de eerste uitlezing zou verlopen. Tot grote vreugde van Toussaint liggen ze al dicht bij hun oorspronkelijke doel om 95% van alle uurwaarden te bereiken - veel eerder dan verwacht.

"Vanaf het begin ontdekten we dat onze uitlezing eigenlijk heel goed was. Bij onze 90.000 nieuw geïnstalleerde slimme meters bereiken we een uitlezing van 91% en dat blijft nog steeds verbeteren.” 

Een gebruiksvriendelijk, overzichtelijk platform met veel functionaliteiten 

Ennatuurlijk zocht naar een volledige keten van één partij, van meter tot MDM. Bij het vergelijken van de verschillende systemen op de markt vond Ennatuurlijk de meeste waarde in de oplossing van Kamstrup, zowel functioneel als visueel.  

"READy beschikte over veel analysemogelijkheden die voorheen niet mogelijk waren. Vergeleken met de andere partijen bood Kamstrup het meest volwassen en complete datapakket met een mooi en verzorgd platform,” zegt Toussaint.  

Ook wat betreft de interface verkozen Toussaint en zijn collega's READy boven alle andere systemen vanwege het intuïtieve ontwerp.

"In al die andere systemen kom ik er niet achter wat ik moet doen. READy daarentegen is echt gebruiksvriendelijk en makkelijk te navigeren. Het gebruik van READy heeft onze workflow veel eenvoudiger gemaakt, wat voor ons van grote waarde is." 

Zodra de nieuwe slimme meetoplossing in gebruik was genomen, merkte Ennatuurlijk al snel dat dit een enorme meerwaarde opleverde. Zoals Toussaint aangeeft: “Doordat alle meters hun data naar READy sturen, konden we direct beginnen met het benutten van al die extra gegevens.”

Voorheen was Ennatuurlijk volledig afhankelijk van klanten die zelf merkten dat hun meters problemen hadden, voordat zij maatregelen konden nemen. Tegenwoordig ligt hun besluitvormingsefficiëntie op een totaal ander niveau.

"Vroeger kon het jaren duren voordat een klant voor het derde jaar op rij geen gigajoules verbruikt had, waarna we pas begonnen te beseffen dat er mogelijk een probleem was. Nu zien we problemen onmiddellijk. We kunnen een kwaliteitsanalyse van de meter uitvoeren en als blijkt dat een meter geen gigajoules registreert, weten we dat meteen.” 

Bij Ennatuurlijk bestond de gezamenlijke wens om het maximale uit hun nieuwe meetoplossing te halen. Zoals Lotte Pleging vertelt: "Ons belangrijkste doel was om te voldoen aan de gewijzigde regelgeving. Maar nu we veel meer datapunten en data van hogere kwaliteit binnenkregen, wilden we er ook iets slims mee doen, zodat we het niet alleen maar deden omdat het moest.”

Een van de manieren waarop Ennatuurlijk haar data proactief ging gebruiken, was door hun serviceproviders te voorzien van waardevolle data-inzichten voor onderhoudswerkzaamheden.

"Als er iets mis is, wordt dit zichtbaar in de infocodes van de meters. We zijn daarom een proces gestart waarbij we de infocodes analyseren en onze dienstverleners heldere instructies geven, zodat zij het probleem zo snel mogelijk kunnen oplossen.”

Specifiek gebruikte Ennatuurlijk READy om doorstromingsproblemen bij klanten te identificeren. Dit houdt in dat een zeer hoge doorstroming en lage koeling een negatieve invloed hebben op de retourtemperatuur in het netwerk. Binnen één jaar heeft deze nieuwe, datagestuurde aanpak maar liefst 431 doorstromingsproblemen opgelost.  

"In 2024 hebben we samen met onze dienstverleners READy gebruikt om 431 doorstromingsproblemen te identificeren en aan te pakken,” vertelt Lotte Pleging.  

Partnerschap gebaseerd op vertrouwen en respect 

Ennatuurlijk en Kamstrup werken al meer dan 30 jaar samen, maar doordat dit project werd uitgevoerd tijdens de coronapandemie, bleek het voor beide partijen een bijzonder uitdagende situatie te zijn. Maar ondanks problemen in de toeleveringsketen en de wereld die op zijn kop leek te staan, hield de hechte samenwerking stand.

Zoals René Lansink, Head of Sales Heat/Cooling bij Kamstrup, uitlegt: “We hebben gehandeld als echte partners. Wekelijks of tweewekelijks gaven wij een update over onze leveringen, terwijl Ennatuurlijk ons op de hoogte hield van de voortgang van het installeren van de meters. We waren erg open naar elkaar toe en voerden daarover waardevolle gesprekken.”

De positieve gevoelens zijn wederzijds, want zoals Thomas Toussaint zegt: “We hebben het écht samen voor elkaar gekregen.” Als er iets misgaat, ontdek je of je op iemand kunt vertrouwen. We zijn er allemaal doorheen gekomen en we mogen elkaar nog steeds.”